Plan B (Levonorgestrel)

Introie

Plan B is een anticonceptiepill met de werkzame stof levonorgestrel (1,5 mg). Het behoort tot de groep van hormoongebaseerde noodanticonceptie. De tablet is bedoeld om ongewenste zwangerschap te voorkomen wanneer een normale anticonceptie is mislukt of wanneer er geen bescherming was (bijvoorbeeld na onbeschermde gemeenschap). Naast de goedgekeurde indicatie wordt levonorgestrel soms gebruikt in onderzoekssettings voor andere hormonale toepassingen, maar deze toepassingen zijn niet door de EMA of FDA goedgekeurd.

Wat is Plan B?

Plan B bevat alleen levonorgestrel, een synthetisch progestageen dat al sinds de jaren zeventig in verschillende vormen van hormonale anticonceptie wordt gebruikt. Het product wordt geproduceerd door diverse farmaceutische bedrijven; in de Europese Unie is het meestal gelicenseerd onder de naam “Plan B One-Step”. Het is een orale tablet van 1,5 mg levonorgestrel, verpakt in een enkele blister of een klein doosje.

Plan B is de generieke versie van bekende merkproducten die levonorgestrel bevatten, zoals “Next Choice” en “Take-Action”. Onze online apotheek biedt deze generieke optie aan als een kosteneffectief alternatief.

Hoe Plan B werkt

Levonorgestrel werkt op drie mogelijke manieren, afhankelijk van wanneer het wordt ingenomen ten opzichte van de ovulatie:

1. Vertraging of onderdrukking van de ovulatie - Het hormoon verhindert de rijping en vrijgave van het eicel, waardoor bevruchting niet kan plaatsvinden.
2. Verdikking van het cervicaal slijm - Het slijm in de baarmoederhals wordt dikker en minder doorlaatbaar voor sperma.
3. Verandering van het endometrium - De bekleding van de baarmoeder wordt minder geschikt voor innesteling van een bevruchte eicel, hoewel dit effect minder duidelijk is bij noodanticonceptie.

De werking begint binnen enkele uren na inname; maximale effectiviteit wordt bereikt wanneer de tablet binnen 72 uur (3 dagen) na de onbeschermde gemeenschap wordt genomen, idealiter binnen 24 uur. Levonorgestrel wordt via de lever gemetaboliseerd en heeft een halfwaardetijd van ongeveer 24 uur, waardoor de meeste van de dosis binnen 2-3 dagen wordt geëlimineerd.

Aandoeningen die met Plan B behandeld worden

(Alle bovengenoemde indicaties zijn erkend door de European Medicines Agency (EMA) en de United States Food and Drug Administration (FDA).)

Off-label en onderzoekstoepassingen van Plan B

• Behandeling van menstruatie-gerelateerde hevige bloedingen - In enkele kleinschalige studies is levonorgestrel gebruikt om de bloedingsduur te verkorten bij vrouwen met uitblijvende of abnormale menstruatie.
• Preventie van ectopische zwangerschap - Observationele data suggereren een mogelijk beschermend effect wanneer levonorgestrel kort na een risicovolle gemeenschap wordt ingenomen, maar bewijs is nog niet doorslaggevend.

Deze toepassingen zijn niet officieel goedgekeurd door de EMA of FDA. Het gebruik buiten de officiële indicatie mag alleen plaatsvinden onder direct toezicht van een gekwalificeerde zorgverlener.

Is Plan B geschikt voor u?

Plan B is geschikt voor vrouwen die:

• 18 tot 45 jaar oud zijn, een normale menstruatiecyclus hebben en geen zwangerschap hebben op het moment van inname.
• Een enkele onbeschermde gemeenschap of een falende methode (bijvoorbeeld gescheurde condoom) hebben gehad binnen de laatste 72 uur.

Contra-indicaties (situaties waarin Plan B niet wordt geadviseerd):

• Bekende overgevoeligheid voor levonorgestrel of een van de hulpstoffen.
• Zwangerschap (dan is het geen noodanticonceptie meer).
• Huidige gebruik van bepaalde hepatotoxische geneesmiddelen (bijv. rifampicine) die de effectiviteit kunnen verminderen.

Vrouwen met een ernstige leverziekte, hormonale kankers of hormonale therapieën moeten eerst een medisch advies inwinnen.

Risico’s, bijwerkingen en interacties

Veelvoorkomende

• Misselijkheid en/of braken (meestal binnen 24 uur).
• Hoofdpijn of duizeligheid.
• Vermoeidheid of milde buikpijn.

Zeldzame

• Tijdelijke veranderingen in de menstruele bloeding (bijv. vroegere of latere menstruatie, spotting).
• Huidreacties zoals jeuk of milde uitslag.

Ernstige

• Anafylactische reactie (zwelling van gezicht, ademhalingsmoeilijkheden).
• Leverfunctiestoornissen, hoewel zeer zelden gemeld.

Interacties

• Rifampicine, barbituraten, carbamazepine: kunnen de werkzaamheid van levonorgestrel verlagen door versnelde levermetabolisme.
• Anticonceptiepillen: ingenomen vóór of tegelijk met Plan B kan de effectiviteit van de noodpil verminderen; extra anticonceptie (bijv. condooms) wordt aangeraden gedurende 7 dagen.
• Kruidensupplementen (bijv. sint-janskruid) kunnen soortgelijke enzyminductie-effecten hebben.

Vermijd gelijktijdig gebruik van sterke enzyminductoren zonder medisch advies.

Gebruik: Dosering, gemiste dosis, overdosering

• Standaarddosering: Eén tablet van 1,5 mg levonorgestrel in een keer innemen, zo gauw mogelijk na de onbeschermde gemeenschap.
• Gemiste dosis: Als de tablet binnen 24 uur wordt ingenomen, is de effectiviteit het hoogst. Bij later innemen (na 24 uur) blijft de tablet werkzaam maar de beschermende werking neemt af; gebruik geen extra pillen om “gemist” te compenseren.
• Overdosering: Het inslikken van meer dan één tablet levert geen extra beschermend effect maar kan de frequentie van misselijkheid, braken en vaginale bloedingen verhogen. Bij ernstige misselijkheid moet medisch advies worden gezocht.
• Praktische richtlijnen:
  • De tablet kan bij voedsel worden ingenomen; alcohol heeft geen invloed op de werking, maar overmatig drinken kan misselijkheid verergeren.
  • Vermijd besturen van zware machines of het bedienen van machines als u zich duizelig voelt.

Veelgestelde vragen

• Is Plan B nog effectief na 72 uur? Plan B heeft een afnemende werkzaamheid na 72 uur. Hoewel een kleine mate van bescherming nog kan bestaan, wordt aangeraden een alternatieve anticonceptiemethode (bijv. een copper-IUD) te overwegen.

• Hoe snel moet ik de tablet innemen voor maximale effectiviteit? Het beste resultaat wordt behaald wanneer de tablet binnen 12 uur na de onbeschermde gemeenschap wordt ingenomen; de effectiviteit neemt af naarmate de tijd verstrekt.

• Kan ik Plan B gebruiken terwijl ik hormonale anticonceptiepillen draag? Ja, Plan B kan tegelijk met de gebruikelijke anticonceptiepil worden ingenomen. De noodpil kan echter de werking van de reguliere pil tijdelijk beïnvloeden; gebruik extra barrièremethoden gedurende 7 dagen.

• Wat moet ik doen als ik braken binnen twee uur na inname? Neem een tweede tablet van 1,5 mg als het braken binnen twee uur na inname plaatsvond. Als braken langer aanhoudt, raadpleeg dan een zorgverlener.

• Hoe bewaar ik Plan B veilig tijdens een vakantie naar een warm klimaat? Bewaar de tablet op een droge, koele plaats, uit direct zonlicht. Een temperatuur tussen 15 °C en 30 °C is ideaal; vermijd temperaturen boven 35 °C.

• Welke inactieve bestanddelen bevat de tablet? De tablet bevat microkristallijne cellulose, lactose, magnesiumstearaat en siliconendioxide. Personen met lactose-intolerantie of een melkeiwitallergie dienen hier rekening mee te houden.

• Kan ik Plan B gebruiken als ik recent een abortus heb gehad? Er is geen wetenschappelijk bewijs dat Plan B een negatieve invloed heeft op een recent uitgevoerde abortus. Raadpleeg echter altijd een arts voor persoonlijke begeleiding.

• Hoe lang blijft Plan B houdbaar? De vervaldatum staat vermeld op de verpakking; doorgaans is dit 24 maanden vanaf de productiedatum. Gebruik de tablet niet na deze datum.

• Verandert Plan B mijn volgende menstruatie? Ja, de menstruatie kan 2-5 dagen eerder of later optreden dan verwacht. Spotting of een lichte bloeding kan ook vroeg in de cyclus voorkomen.

• Zijn er beperkingen voor het reizen met Plan B naar het buitenland? Plan B is een niet-receptgeneesmiddel in veel landen, maar sommige landen kunnen invoerbeperkingen hebben. Het is verstandig de lokale regelgeving te controleren en een medisch attest mee te nemen indien vereist.

Verklarende woordenlijst

Levonorgestrel

Een synthetisch progestageen dat de ovulatie kan vertragen of onderdrukken en het cervicaal slijm dicker maakt.

Noodanticonceptie

Een vorm van anticonceptie die direct na een risico-situatie wordt gebruikt om een zwangerschap te voorkomen.

Enzyminductie

Het proces waarbij bepaalde geneesmiddelen (bijv. rifampicine) de productie van leverenzymen verhogen, waardoor andere medicijnen sneller worden afgebroken.

Endometrium

De binnenste bekleding van de baarmoeder, waar een bevruchte eicel zich normaal gesproken innestelt.

Plan B kopen via onze online apotheek

Plan B kan eenvoudig worden aangeschaft bij onze online apotheek. Wij werken samen met erkende, gelicentieerde leveranciers wereldwijd, waardoor wij de tablet tegen een prijs dicht bij de fabriekskosten kunnen aanbieden. Onze verzendopties omvatten een discreet verpakte expressdienst (levering binnen 7 dagen) en een standaard luchtpost (levering binnen circa 3 weken).

Alle bestellingen worden gecontroleerd op kwaliteit en authenticiteit; u ontvangt alleen producten die voldoen aan de Europese farmaceutische normen. De levering gebeurt in een neutrale verpakking zonder zichtbare merknamen, zodat uw privacy volledig behouden blijft. Voor patiënten die geen toegang hebben tot Plan B via de reguliere apotheek of die kostenbewust zoeken, biedt onze service een betaalbare en veilige oplossing.

Disclaimer

De informatie over Plan B is uitsluitend bedoeld voor algemene kennis. Deze inhoud vervangt geen professioneel medisch advies. Alle behandelingsbeslissingen, ook met betrekking tot off-label gebruik, dienen te worden genomen onder toezicht van een gekwalificeerde zorgverlener. Wij gaan ervan uit dat alle lezers volwassen, verantwoordelijke personen zijn die in staat zijn zelf geïnformeerde keuzes te maken over hun gezondheid. Onze online apotheek biedt toegang tot Plan B voor personen die beperkte beschikbaarheid ervaren via traditionele apotheken of die op zoek zijn naar betaalbare generieke alternatieven. Raadpleeg altijd uw arts voordat u een medicijn start, wijzigt of stopt.