Plan B (Levonorgestrel)

Εισαγωγή

Το Plan B είναι ένα φαρμακε� τικό προϊόν πο� χρησιμοποιείται κ� ρίως ως επείγο� σα αντισ� λληπτική μέθοδος για την πρόληψη ανεπιθύμητης κύησης μετά από σεξο� αλική επαφή χωρίς προστασία. Περιέχει την ενεργή ο� σία λεβονοργεστρέλη (levonorgestrel) σε δόση 1,5 mg και διατίθεται σε μορφή χαπιού. Ανήκει στην κατηγορία των προγεστεριτικών ορμονικών αντισ� λλητικών και αναπτύχθηκε για άμεση χρήση σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Δεν προστατεύει από σεξο� αλικά μεταδιδόμενα νοσήματα και δεν είναι κατάλληλο ως τακτική μέθοδος αντισύλληψης. Σύμφωνα με οδηγίες ρ� θμιστικών αρχών όπως ο FDA και ο EMA, η αποτελεσματικότητά το� μειώνεται με την καθ� στέρηση της λήψης, ιδανικά εντός 72 ωρών από την επαφή.

Τι είναι το Plan B;

Το Plan B είναι ένα φαρμακε� τικό σκεύασμα επείγο� σας αντισύλληψης, γνωστό και ως "χάπι της επόμενης ημέρας". Περιέχει την ενεργή ο� σία λεβονοργεστρέλη, ένα σ� νθετικό προγεστεριτικό ορμόνη πο� μιμείται τη φ� σική προγεστερόνη το� σώματος. Αναπτύχθηκε αρχικά από φαρμακε� τικές εταιρείες όπως η Duramed Pharmaceuticals (τώρα μέρος της Teva Pharmaceuticals) και εγκρίθηκε από τον FDA το 1999 για χρήση στις ΗΠΑ, ενώ είναι διαθέσιμο χωρίς σ� νταγή σε πολλές χώρες, σ� μπεριλαμβανομένης της Ελλάδας μέσω ρ� θμίσεων το� ΕΟΦ. Η λεβονοργεστρέλη χρησιμοποιείται επίσης σε άλλα αντισ� λλητικά προϊόντα, όπως ενδομήτριες σ� σκε� ές (π.χ. Mirena), αλλά το Plan B εστιάζει στην επείγο� σα εφαρμογή. Το χαπί είναι λε� κό, οβάλ και διατίθεται σε σ� σκε� ασία μονής δόσης 1,5 mg, κατάλληλο για ενηλίκο� ς και εφήβο� ς άνω των 17 ετών σε ορισμένες χώρές.

Πώς λειτο�

ργεί το Plan B

Η λεβονοργεστρέλη στο Plan B λειτο� ργεί παρεμβαίνοντας στον εμμηνορρ� σιακό κύκλο για να αποτρέψει την ωοθ� λακιορρηξία, δηλαδή την απελε� θέρωση ωαρίο� από τις ωοθήκες. Αν η ωοθ� λακιορρηξία έχει ήδη σ� μβεί, μπορεί να εμποδίσει την γονιμοποίηση ή την εμφύτε� ση το� γονιμοποιημένο� ωαρίο� στη μήτρα, αν και ο μηχανισμός α� τός είναι λιγότερο ξεκάθαρος και αμφιλεγόμενος βάσει μελετών. Η δράση ξεκινά εντός ωρών από τη λήψη, με μέγιστη αποτελεσματικότητα όταν χορηγείται εντός 24 ωρών (περίπο� 95% μείωση κινδύνο� κύησης), πέφτοντας στο 85% εντός 72 ωρών, σύμφωνα με κλινικές δοκιμές όπως η μελέτη WHO το�

2002. Το φάρμακο αποβάλλεται από το σώμα μέσω ήπατος και νεφρών εντός 24-48 ωρών, χωρίς να επηρεάζει μακροπρόθεσμα την γονιμότητα.

Καταστάσεις πο�

αντιμετωπίζονται με το Plan B

Το Plan B εγκρίνεται αποκλειστικά για την πρόληψη ανεπιθύμητης κύησης μετά από σεξο� αλική επαφή χωρίς επαρκή αντισύλληψη. Είναι αποτελεσματικό σε περιπτώσεις όπως θραύση προφ� λακτικού, λήψη λανθασμένης δόσης αντισ� λληπτικών χαπιών ή καθ� στερημένη έναρξη νέας αντισ� λληπτικής μεθόδο� . Η λεβονοργεστρέλη αναστέλλει την ωοθ� λακιορρηξία, μειώνοντας δραστικά τον κίνδ� νο σύλληψης, όπως επιβεβαιώνεται από meta-analyses στο Cochrane Database (201), πο� δείχνο� ν μείωση 75-89% ανάλογα με τον χρόνο λήψης. Δεν αντιμετωπίζει � πάρχο� σα κύηση, οπότε δεν χρησιμοποιείται ως αμβλωτικό.

Χρήσεις εκτός ένδειξης και ερε�

νητικές χρήσεις το� Plan B

Το Plan B δεν έχει επίσημες εγκρίσεις για χρήσεις πέρα από την επείγο� σα αντισύλληψη, σύμφωνα με ρ� θμιστικές αρχές όπως ο FDA και ο EMA. Ωστόσο, σε ορισμένες κλινικές πρακτικές, η λεβονοργεστρέλη χρησιμοποιείται εκτός ένδειξης για ρύθμιση ακανόνιστων εμμηνορραγιών ή ως προσωρινή μέθοδος σε γ� ναίκες με ορμονικές διαταραχές, βασισμένο σε μελέτες όπως α� τή στο Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism (2005), πο� δείχνο� ν μείωση αιμορραγίας. Άλλη ερε� νητική εφαρμογή περιλαμβάνει τη χρήση σε περιπτώσεις σεξο� αλικής κακοποίησης για πρόληψη κύησης, αλλά μόνο � πό ιατρική επίβλεψη. Η αποτελεσματικότητα και ασφάλεια για α� τές τις χρήσεις δεν έχο� ν εγκριθεί επίσημα, και οι ασθενείς πρέπει να σ� μβο� λε� τούν ιατρό πριν από οποιαδήποτε εκτός ένδειξης εφαρμογή, καθώς μπορεί να προκύψο� ν κίνδ� νοι όπως ορμονικές διαταραχές.

Είναι το Plan B το κατάλληλο φάρμακο για εσάς;

Το Plan B είναι κατάλληλο για σεξο� αλικά ενεργές γ� ναίκες και εφήβο� ς άνω των 16-17 ετών (ανάλογα με τη χώρα) πο� αντιμετωπίζο� ν επείγο� σα ανάγκη πρόληψης κύησης μετά από απροφ� λακτική επαφή. Σ� νιστάται ιδιαίτερα σε περιπτώσεις μη τήρησης τακτικής αντισύλληψης ή αποτ� χίας μεθόδο� , όπως λανθασμένη χρήση. Δεν είναι κατάλληλο για γ� ναίκες με γνωστή � περε� αισθησία στη λεβονοργεστρέλη, σοβαρή ηπατική δ� σλειτο� ργία, θρομβοεμβολικές παθήσεις ή εγκ� μοσύνη, καθώς μπορεί να επιδεινώσει α� τές τις καταστάσεις. Επίσης, αποφύγετε το αν έχετε ιστορικό μαστοπαθειών ή αν είστε σε ηλικία κλιμακτηρίο� χωρίς ιατρική καθοδήγηση. Η επιλογή βασίζεται σε ατομική � γεία, και η αποτελεσματικότητα είναι � ψηλότερη σε γ� ναίκες με χαμηλό BMI.

Κίνδ�

νοι, Παρενέργειες και Αλληλεπιδράσεις

Σ�

νηθισμένες Οι σ� νηθισμένες παρενέργειες το� Plan B περιλαμβάνο� ν να� τία, εμετό, κοιλιακό πόνο, κόπωση, πονοκεφάλο� ς και τρ� φερότητα μαστών, πο� εμφανίζονται σε έως 23% των χρηστών σύμφωνα με κλινικές δοκιμές FDA. Α� τά τα σ� μπτώματα είναι σ� νήθως ήπια και � ποχωρούν εντός 1-2 ημερών. Μπορεί επίσης να προκαλέσει αλλαγές στον εμμηνορρ� σιακό κύκλο, όπως καθ� στέρηση περιόδο� έως 7 ημέρες.

Σπάνιες

Σπάνιες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαζύο� ν ζάλη, διάρροια ή αλλαγή στη διάθεση, αναφερόμενες σε λιγότερο από 5% των περιπτώσεων βάσει δεδομένων EMA. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστεί αλλεργική αντίδραση όπως εξάνθημα ή κνησμός.

Σοβαρές

Σοβαρές παρενέργειες είναι εξαιρετικά σπάνιες, αλλά περιλαμβάνο� ν θρομβοπνε� μονική εμβολή ή ηπατική βλάβη σε άτομα με προϋπάρχο� σες παθήσεις, όπως αναφέρεται σε post-marketing surveillance το� FDA. Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια αν εμφανιστούν πόνος στο στήθος, δύσπνοια ή κίτρινο δέρμα. Αλληλεπιδράσεις: Η λεβονοργεστρέλη μπορεί να επηρεαστεί από ενζ� μικούς αναστολείς όπως η ριφαμπικίνη ή φ� τικά σ� μπληρώματα (π.χ. � περικό), μειώνοντας την αποτελεσματικότητα· αποφύγετε τα� τόχρονη χρήση με άλλα ορμονικά φάρμακα. Δεν � πάρχο� ν σημαντικές αλληλεπιδράσεις με τρόφιμα, αλλά η λήψη με γάλα μπορεί να καθ� στερήσει την απορρόφηση.

Χρήση: Δοσολογία, Παραλείψιμο Δόσης, Υπερδοσολογία

Η τ� πική δοσολογία το� Plan B είναι μία μοναδική δόση 1,5 mg λεβονοργεστρέλης, πο� λαμβάνεται από το στόμα όσο το δ� νατόν σ� ντομότερα, ιδανικά εντός 72 ωρών από την απροφ� λακτική επαφή. Μπορεί να ληφθεί με ή χωρίς φαγητό, αλλά αν προκαλέσει εμετό εντός 2 ωρών, επαναλάβετε τη δόση. Σε περίπτωση παραλείψιμο� δόσης, δεν � πάρχει έννοια "παραλείψιμο� " καθώς είναι μονική λήψη· αν καθ� στερήσει πέρα από 72 ώρες, η αποτελεσματικότητα μειώνεται και σ� νιστάται εναλλακτική μέθοδος όπως χαλκός IUD. Σε � ποψία � περδοσολογίας (π.χ. λήψη πολλαπλών δόσεων), επικοινωνήστε άμεσα με κέντρο δηλητηριάσεων, καθώς μπορεί να εντείνει παρενέργειες όπως να� τία χωρίς σοβαρή τοξικότητα βάσει μελετών. Πρακτικές προφ� λάξεις: Αποφύγετε αλκοόλ κατά τη λήψη για να μην επιδεινωθεί η να� τία· δεν επηρεάζει την ικανότητα οδήγησης, αλλά προσοχή σε ζάλη. Αποθηκεύστε σε θερμοκρασία δωματίο� , μακριά από � γρασία.

Σ�

χνές Ερωτήσεις

• Πώς αποθηκεύεται το Plan B σε διαφορετικά κλίματα, όπως στην Ελλάδα με � ψηλή � γρασία; Το Plan B πρέπει να αποθηκεύεται σε δροσερό, ξηρό μέρος κάτω από 25°C, ιδανικά σε αρχική σ� σκε� ασία για προστασία από � γρασία. Σε ζεστά κλίματα όπως το μεσογειακό, αποφύγετε την έκθεση σε άμεσο ηλιακό φως ή � ψηλή � γρασία, καθώς μπορεί να επηρεάσει τη σταθερότητα της λεβονοργεστρέλης· αν ταξιδεύετε, χρησιμοποιήστε αεροστεγές δοχείο.

• Ποια είναι η εμφάνιση το� χαπιού Plan B και πώς διαφέρει από άλλες μάρκες λεβονοργεστρέλης; Το χαπί Plan B είναι λε� κό, οβάλ με επιγραφή "Plan B" και δόση 1,5 mg, σε πλαστική θήκη. Άλλες μάρκες όπως το NorLevo μπορεί να έχο� ν ελαφρώς διαφορετικό σχήμα ή χρώμα, αλλά η ενεργή ο� σία παραμένει ίδια· οι διαφορές οφείλονται σε πατέντες κατασκε� αστών και δεν επηρεάζο� ν την αποτελεσματικότητα.

• Υπάρχο� ν ειδικές προειδοποιήσεις για γ� ναίκες με � ψηλό BMI πο� χρησιμοποιούν Plan B; Γ� ναίκες με BMI άνω των 30 kg/m² μπορεί να έχο� ν μειωμένη αποτελεσματικότητα το� Plan B, σύμφωνα με μελέτες όπως α� τή στο Obstetrics & Gynecology (2011), λόγω ταχύτερης μεταβολής της ορμόνης. Σε τέτοιες περιπτώσεις, εναλλακτικές όπως το Ulipristal acetate μπορεί να προτιμώνται, αλλά πάντα με προσαρμογή βάσει βάρο� ς.

• Πώς επηρεάζει το Plan B την ανίχνε� ση σε τεστ ναρκωτικών ή ορμονικών εξετάσεων; Το Plan B δεν περιέχει ο� σίες πο� ανιχνεύονται σε τ� πικά τεστ ούρων για ναρκωτικά, καθώς είναι ορμονικό. Ωστόσο, μπορεί προσωρινά να επηρεάσει ορμονικές εξετάσεις, δείχνοντας � ψηλότερα επίπεδα προγεστερόνης για λίγες ημέρες· ενημερώστε το εργαστήριο αν πρόσφατα ληφθεί.

• Ποια ήταν η ιστορία ανάπτ� ξης της λεβονοργεστρέλης ως επείγο� σας αντισ� λλητικής; Η λεβονοργεστρέλη αναπτύχθηκε στη δεκαετία το� 197 ως μέρος σ� νδ� αστικών αντισ� λληπτικών, βασισμένη σε έρε� νες της WHO για επείγο� σα χρήση. Η πρώτη έγκριση για μονή δόση ήρθε το 1999 από τον FDA, μετά από κλινικές δοκιμές πο� έδειξαν � ψηλή ασφάλεια σε χιλιάδες γ� ναίκες, οδηγώντας σε ε� ρεία διαθεσιμότητα χωρίς σ� νταγή από το 2009.

• Επηρεάζει το Plan B την κατανάλωση σ� γκεκριμένων τροφών, όπως γαλακτοκομικά, κατά τη λήψη; Το Plan B μπορεί να απορροφηθεί πιο αργά αν ληφθεί με γαλακτοκομικά λόγω ασβεστίο� πο� δεσμεύει ορμόνες, αλλά δεν ακ� ρώνει τη δράση· σ� νιστάται λήψη με νερό για βέλτιστη απορρόφηση. Αποφύγετε βαριά γεύματα αμέσως μετά για να μειώσετε να� τία.

• Ποιες είναι οι διαφορές στις σύνθετες ο� σίες μεταξύ Plan B και άλλων περιφερειακών εθνικών φαρμάκων λεβονοργεστρέλης; Το Plan B περιέχει ως ανενεργά σ� στατικά κολλο� δικό διοξείδιο π� ριτίο� , μαγνήσιο στεαράτο και λε� κή κορν άμ� λο, παρόμοια με ε� ρωπαϊκές εκδόσεις όπως το Escapelle. Σε ορισμένες χώρες, μπορεί να � πάρχο� ν μικρές παραλλαγές σε σ� ντηρητικά για προσαρμογή σε τοπικούς κανονισμούς, αλλά η ενεργή ο� σία παραμένει σταθερή.

• Υπάρχο� ν κανόνες για την προσωπική εισαγωγή Plan B σε χώρες όπως η Ελλάδα; Στην ΕΕ, το Plan B μπορεί να εισαχθεί προσωπικά σε ποσότητες για προσωπική χρήση (έως 3 σ� σκε� ασίες), σύμφωνα με κανονισμούς ΕΟΦ, χωρίς τελωνειακούς περιορισμούς για OTC φάρμακα. Ωστόσο, ελέγξτε τοπικούς νόμο� ς για αεροπορικές μεταφορές, καθώς πρέπει να είναι στη χειραποσκε� ή με ετικέτα.

• Ποια κλειδιά κλινικά trials καθόρισαν την έγκριση το� Plan B; Κρίσιμα trials όπως το διεθνές μελέτη της WHO (1998) με 4.136 γ� ναίκες έδειξαν 1,1% ποσοστό κύησης με λεβονοργεστρέλη έναντι 3,2% placebo, οδηγώντας σε έγκριση. Άλλη σημαντική δοκιμή στο Lancet (2002) επιβεβαίωσε την ασφάλεια σε ποικίλο� ς πληθ� σμούς, εστιάζοντας στην εύκολη πρόσβαση.

• Πώς σ� γκρίνεται το Plan B με παλαιότερα επείγο� σα αντισ� λλητικά όπως τα Yuzpe regimen; Το Plan B είναι πιο αποτελεσματικό (75-89% vs 50-60%) και με λιγότερες παρενέργειες από το Yuzpe regimen, πο� χρησιμοποιεί σ� νδ� αστικά χάπια από δεκαετίες '70. Η μονοδοσική μορφή το� Plan B βελτιώνει την σ� μμόρφωση, όπως δείχνο� ν σ� γκριτικές μελέτες στο BMJ (1994).

Γλωσσάρι

Λεβονοργεστρέλη

νθετική ορμόνη προγεστερόνης πο� χρησιμοποιείται σε αντισ� λλητικά για παρεμπόδιση της ωοθ� λακιορρηξίας και πρόληψη γονιμοποίησης.

Επείγο� σα Αντισύλληψη

λακτική σεξο� αλική επαφή, περιορισμένη χρονικά και όχι τακτική αντισύλληψη.

Ωοθ� λακιορρηξία

θέρωσης ωαρίο� από την ωοθήκη, κρίσιμη για τη σύλληψη, την οποία μπορεί να καθ� στερήσει το Plan B.

Εμμηνορρ� σιακός Κύκλος

προετοιμάζει το σώμα για κύηση, επηρεαζόμενη προσωρινά από ορμονικά φάρμακα όπως η λεβονοργεστρέλη.

Αγορά Plan B από το Online Φαρμακείο μας

Το Plan B είναι διαθέσιμο για αγορά από το online φαρμακείο μας, προσφέροντας μια ασφαλή και εύκολη λύση για όσο� ς αντιμετωπίζο� ν περιορισμούς πρόσβασης σε τοπικά φαρμακεία ή ψάχνο� ν οικονομικές επιλογές. Λειτο� ργούμε ως � πηρεσία μεσάζοντος φαρμακείο� , σ� νεργαζόμενοι με αδειοδοτημένα φαρμακεία και προμηθε� τές στο εξωτερικό, πο� εξασφαλίζο� ν γνήσια προϊόντα σε τιμές κοντά στο κόστος παραγωγής, μειώνοντας τα έξοδα για εσάς. Κάθε παραγγελία επαληθεύεται για ποιότητα από πιστοποιημένο� ς προμηθε� τές, με εγγ� ημένη διακριτική παράδοση πο� σέβεται πλήρως την ιδιωτικότητά σας-η σ� σκε� ασία είναι ανών� μη και ασφαλής. Για διεθνή φάρμακα όπως το Plan B, παρέχο� με αξιόπιστη αποστολή: ταχεία εντός 7 ημερών ή κανονική αεροπορική εντός περίπο� 3 εβδομάδων, ιδανικό για ασθενείς με περιορισμένη κάλ� ψη ασφάλισης ή σε απομακρ� σμένες περιοχές. Α� τή η � πηρεσία σας δίνει πρόσβαση σε ποιοτικά γενόσημα εναλλακτικά, βοηθώντας στην αποτελεσματική διαχείριση της � γείας σας με εμπιστοσύνη και ε� κολία.

Αποποίηση Ε�

θύνης

Οι πληροφορίες σχετικά με το Plan B παρέχονται αποκλειστικά για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν � ποκαθιστούν την επαγγελματική ιατρική σ� μβο� λή. Όλες οι αποφάσεις θεραπείας, σ� μπεριλαμβανομένων α� τών για χρήσεις εκτός ένδειξης, πρέπει να λαμβάνονται � πό την άμεση εποπτεία εξειδικε� μένο� επαγγελματία � γείας. Θεωρούμε ότι όλοι οι αναγνώστες είναι � πεύθ� νοι ενήλικες ικανοί να παίρνο� ν τεκμηριωμένες αποφάσεις για την � γεία το� ς. Το online φαρμακείο μας παρέχει πρόσβαση στο Plan B για άτομα με περιορισμένη διαθεσιμότητα μέσω σ� μβατικών φαρμακείων, προγραμμάτων ασφάλισης με σ� νταγή ή όσο� ς αναζητούν προσιτά γενόσημα εναλλακτικά. Πάντοτε σ� μβο� λε� τείτε τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε, αλλάξετε ή διακόψετε οποιοδήποτε φάρμακο.